Elazığ’da bir tarla sahibinin fidan dikmek için çukur açarken tesadüfen bulduğu, Roma ile Erken Bizans Dönemine ait olduğu değerlendirilen 84 metrekarelik tek parça taban mozaiği gün yüzüne çıkarıldı. Üzerinde onlarca hayvan, ağaç ve bitki türleri tasvir edilen mozaiğin, büyüklüğü, bordürler ve geometrik desenleriyle Türkiye’de ilk olma özelliği taşıdığı değerlendiriliyor.

Ordu'daki Aziz Konstantin ve Helana Manastırı’nda in-situ zemin mozaiğine ulaşıldı. Eser Ordu ilinde açığa çıkarılan ilk in-situ zemin mozaiği olma özelliği taşıyor.

Yunanistan'da ortaya çıkarılan 2400 yıllık çakıl taşlı bir mozaik, müzik eşliğinde dans eden iki çıplak satyrin görüntülerini içeriyor.

Napoli Körfezi'nin kuzeybatı kıyısındaki Baiae Batık Arkeoloji Parkı'nda bulunan Roma dönemine ait lüks bir villanın çok renkli mermer zemini su altında restore ediliyor. Mermer mozaik, villanın kabul salonunun ve kavisli ön giriş sundurmasının (protiro) zeminini kaplıyordu.

“…kendinin değil, bedeninin ölümlü olduğunu düşün; çünkü kalıbının açığa vurduğu o insan sen değilsin. Her bir kimsenin kendisine ait olan ve parmakla gösterilen biçimi değil, sahip olduğu ruhudur.”

Cicero (Rep.6.24.26)   

Arnavutluk'un Dıraç kentinde yapılan bir kazıda, kapalı bir dalma havuzuna sahip bir Roma villasının kalıntıları ortaya çıkarıldı. Bu, Arnavutluk'ta keşfedilen türünün ilk örneği. Villa imparatorluk döneminde, yani MS 1. ve 4. yüzyıllar arasında inşa edilmiş ve modifiye edilmiştir. Sitedeki faaliyetin zirvesi MS 1.-2. yüzyılda gerçekleşmiş gibi görünmektedir.

Roma'daki arkeologlar, geç Cumhuriyet dönemine ait lüks bir villada, Roma dünyasının hiçbir yerinde benzeri olmayan, tasarım ve malzeme açısından çok karmaşık muhteşem bir duvar mozaiği keşfettiler. MÖ 2. yüzyılın son on yıllarına tarihlenen mozaik o kadar istisnai ki, villanın sahibinin senatörlük rütbesine sahip olduğuna işaret ediyor ve antik kaynakların Palatine'nin kuzeybatı kanadındaki senatörlük ailelerine ait büyük konutlarla ilgili anlatımlarını doğruluyor.

Düzce ilimizde bulunan Prusias ad Hypium Antik Kenti'nde 'Dionysos Kült Yeri'ni tasvir eden bir mozaik bulundu.

Bir grup İtalyan arkeolog, İtalya’nın Ozzano Dell’emilia beldesinde bulunan Claterna'de 3 binden fazla Roma sikkesiyle beraber çok sayıda değerli eseri gün yüzüne çıkardı.

2015 yılında Eski Zeytinburnu Belediye Başkanlık Binası’nda başlayan restorasyon çalışmaları sırasında bulunan Geç Roma – Erken Bizans Dönemine ait mozaik yapısı müzeye dönüştürüldü. Zeytinburnu Mozaik Müzesi, ‘Fahreddin Paşa, Medine Müdafii’ Sergisi, sosyal tesis Mozaik Kafe Restoran’ın açılışı TBMM Başkanı Prof. Dr. Numan Kurtulmuş’un katılımlarıyla gerçekleşti.

“Elemtere fiş kem gözlere şiş”. Nazar, en eski doğu inançlarından günümüze kadar gelmiş, art niyetli düşüncenin (haset) ifadesidir. Günümüzde, nazardan korunmak için kullanılan (apotropeik) boncuklar, aslında göz ve bakışı sembolize eden ve kökeni Antik Çağa uzanan bir uygulamadır.

İspanya’nın Merida kentinde yer alan La Huerta de Otero arkeolojik alanında kazı yapan arkeologlar, Medusa tasvirinin bulunduğu Roma dönemine ait bir mozaik pano ortaya çıkardılar.

Chapel Hill'deki North Carolina Üniversitesi profesörü Jodi Magness liderliğindeki uzman ve öğrencilerden oluşan bir ekip, İsrail'in Aşağı Celile bölgesindeki antik bir Yahudi köyü olan Huqoq'taki Geç Roma (MS 400 civarı) sinagogunda muhteşem bir mozaik panel ortaya çıkardı. Mozaik bağışçılarını veya sanatçılarını tanımlayan panel, ana girişin hemen içindeki zemini süslüyor.

Sembolizm ve kişileştirme yoluyla nesne veya kavramların hikmetini vurgulamanın en çarpıcı örnekleri mevsimler, aylar, zodyak (burçlar) gibi zamanın çeşitli evrelerinin tasvir edildiği astronomik ve astrolojik içerikli personifikasyonlardır. Mevsimler ikonografisi, Yunan mitolojisinde doğanın dengesini ve iklimsel değişiklikleri sembolize eden Hora’lara dayandırılsa da kökeni Mezopotamya ve Mısır’a kadar dayanır.